Irungo Udalak Irun Aurrera Ekonomia eta Gizarte Sustapenerako Plana aurkeztu du gaur. Plan horren bidez, egungo alarma-egoerak eta etorkizunekoak familien nahiz enpresa-sarearen ekonomietan duen eragin ekonomiko eta soziala txikitu nahi da.
Jose Antonio Santano alkateak, Ogasuneko ordezkariak eta Udaleko talde politikoetako bozeramaileek prentsaurreko telematikoan aurkeztu dute plana. Plana adostasunaren eta elkarlanaren emaitza da, eta hiriak aparteko babes soziala eman nahi die bai eta aparteko laguntzen oinarriak ezarri ere, alarma-egoeratik eta nahitaezko geldialditik eratorritako krisia dela eta gaizki pasatzen ari direnei. Plana gaur goizean aurkeztu dute Irun Ekintzan mahaian, eta hiriko merkataritza elkarteei helarazi diete.
Martxoaren 14ko lehen dekretuaz geroztik, Irungo Udalak helburu argiak izan ditu. Helburu horiek orain plan honetan jaso dira eta, gainera, neurriak zabaldu egiten dira. Funtsean, honako hauek dira:
- Familiei gizarte-babesa sendotzea, inor atzean gera ez dadin.
- Jardueraren geldialdiaren ondoriozko eragin ekonomikoari eustea.
- Likidezia sortzea familientzat eta enpresa txiki eta ertainentzat.
- Egungo krisiak gehien kaltetutako sektoreen kargak eta kostu ekonomikoak murriztea, bereziki merkataritzari, ostalaritzari eta zerbitzuen sektoreari lotutakoak.
- Ekonomia bultzatzeko eta suspertzeko neurriak garatzea.
Hartutako neurriak
Planaren oinarrizko ildoak azaldu aurretik, lehen aste hauetan hartu diren neurriak gogorarazi dira, batez ere ekonomikoak eta sozialak:
Arlo ekonomikoan
- Udal zergaren ordainketa atzeratzea
- Ematen ez diren zerbitzuen tasak kentzea
- Kontrolpeko aparkamendu zerbitzua (TAO) kentzea
- Hornitzaileei ordaintzeke dauden ordainketak lehenestea
- • Zuzeneko harremana herritarren ehun ekonomikoarekin
- Enpresa Zentroko ekintzaileen alokairuak ezereztea.
- Enpresa txiki eta ertainei eta autonomoei informazioa eta aholkua emateko lerroak irekitzea
- Hiriko merkataritzan kontsumitzea bultzatzea (#IrunEtxetik lehiaketa)
Arlo sozialean
- Lehenik eta behin, bakarrik bizi diren 75 urtetik gorakoekin harremanetan jartzea
- Ondoren, bakarrik edo adineko pertsonekin bizi diren 65 urtetik gorakoekin harremanetan jartzea.
- Elikagaien Bankuarekin koordinazioa
- Farmaziako eta Premiazko produktuen banaketa boluntarioekin koordinatuta
- Etxez etxeko laguntzaren onuradunen kopurua handitzea, behar berriak asetzeko (janaria etxez etxe banatzea)
- Behar berriei erantzuteko gizarte-larrialdietarako laguntzak zabaltzea
IRUN AURRERAREN lerro nagusiak
Bost pizgarritan oinarritzen den plana, batez ere:
- Pizgarri EKONOMIKOAK
- Pizgarri SOZIALAK
- Pizgarri FISKALAK
- TOKIKO KONTSUMORAKO pizgarriak
- PRESTAKUNTZA pizgarriak
PIZGARRI EKONOMIKOAK
Salbuespenezko egoerak salbuespenezko neurriak eskatzen ditu, premiaz antolatu nahi izan direnak, lehenbailehen martxan jarri ahal izateko. Alde horretatik:
1.- Autonomoei eta mikroenpresei zuzendutako laguntza ekonomiko bakarra eta berezia. Batez ere jarduera mantentzera, enplegura eta gastuak babestera bideratuta dago, hala nola alokairua, hornitzaileei ordainketak, zergak, autonomoena bezalako kuotak eta kredituei eustea. Bi lerro daude:
1 lerroa 10 langile baino gutxiagoko autonomoak eta mikroenpresak, Irunen kokatutako jarduera ekonomiko bateko titularrak, ixtera behartuta daudenak edo fakturazioan % 75eko murrizketa egiaztatzen dutenak. 800 euroko laguntza
2 lerroa 10 langile baino gutxiagoko autonomoak eta mikroenpresak, Irunen kokatutako jarduera ekonomiko bateko titularrak, irekita egon arren, fakturazioan % 50 eta % 75 arteko murrizketa egiaztatzen dutenak. 500 euroko laguntza.
Bi kasuetan honako osagarriak gehituko zaizkie:
** 200 euro, genero-osagarria, titularra emakumea bada
**200 euro, lokala errentan izanez gero
** 100 euro, enpresak 1 eta 5 langile artean baldin baditu
** 200 euro, enpresak 6 eta 10 langile artean baldin baditu
2.- Kultura-ehunari laguntzeko bideak lehenestea. 800.000 euro, kultura-arlotik eratorritako kontratuei eta enpleguari eusteko
3.- Hornitzaileei ordainketa erraza eta azkarra Udaletxera iristen diren faktura eta zerbitzuetan 7 eguneko epean ordaintzeko konpromisoa
4.-Kontratazio publikoaren esparruan, eraikuntza-sektoreko enpresa txiki eta ertainetan eragin dezaketen mantentze-lanen eta -zerbitzuen aktibazio azkarra.
5.- PAES eta irisgarritasuneko dirulaguntzak indartzea.Enpresa txikien eta tokiko gremioen jarduera ekonomikoa sustatzeko. Laguntzak 1.500.000 eurora arte handitu dira.
Halaber, Irungo Udalaren aurrekontuan jasota dauden energiaren autokontsumorako laguntzen deialdia egingo da ahalik eta lasterren, 60.000 euroko zenbatekoarekin; zenbateko hori gorago jasotako koadroan adierazita dago.
PIZGARRI SOZIALAK
Pertsonak lehentasuna izan dira alarma egoera ezarri zenetik.
1.- Udalak kudeatu du Zubia bezalako zerbitzuen irekiera eta gehikuntza, bazkari edo etxez etxeko zerbitzuen kontratuak aldatzea eta Ama Xantalen egoitzaren asistentzia. Guztira, 300.000 euro inguru aktibatu dira.
2.- Gainera, 250.000 euro gehiago eman dira laguntza berezietarako; elikagaien oinarrizko premiei lehentasuna emanez, etxebizitzak alokatzeko laguntzak emanez, oinarrizko hornidurak emanez… Eskakizunak malgutuz eta prozedura arinduz eta Eusko Jaurlaritzak gizarte-larrialdietarako laguntzetarako 451.138 euroko indartzeari esker.
3.- Interneterako sarbide-kuoten ordainketa laguntza berezietarako sarbidea ahalbidetzen duten kontzeptuen artean sartzea aztertuko da, edo, bestela, familia ahulen eten digitala murrizteko diru-laguntzen lerro espezifiko bat onartzea, Interneterako sarbidea errazteko.
PIZGARRI FISKALAK
Udalak, salbuespenezko egoera honen hasieratik, neurri batzuk hartu ditu zentzu honetan, orain Planarekin zehazten eta zabaltzen direnak. Horrenbestez:
1.- Alarma-egoerari buruzko dekretuaren barruan, itxierak zuzenean eragindako jardueretan bide publikoa okupatzeagatiko tasaren hobaria aurreikusten da: Asteroko azoka eta terrazak (dagozkien elementuekin)
Gainera, 20/12/31ra arte okupazioak eta aprobetxamenduak% 95 murriztea aurreikusten da. Urruntze-neurrien eraginpean egonez gero,% 75 murriztea planteatzen da.
2.- Jarduera ekonomikoen gaineko zerga (EJZ) aldatzea planteatzen da, 2021eko urtarrilaren 1etik aurrerako ondorioekin, aurreikusi gabeko bi hobari berrirekin eta gaur egun aurreikusitako hobari-ehunekoa handituz;% 25etik% 50era pasako litzateke. Honako hauek lirateke aldaketak:
Kuotaren %50eko hobaria jarduera ekonomikoa hasi ondorengo hirugarren eta zazpigarren ekitaldietan (lehen bi ekitaldiak salbuetsita daude Foru Arauaren bidez).
Kuotaren %50eko hobaria errenta edo etekin negatiboa egiaztatzen duten subjektu pasiboentzat.
%50 (egungo %25etik gora egiten du) energia berriztagarrien instalazioetatik edo kogenerazio-sistemetatik energia erabiltzen edo ekoizten dutenei
TOKIKO KONTSUMORAKO PIZGARRIAK
Hainbat ekimenen bidez milioi erdi euro aktibatuko dira lehen fase honetan hainbat ekimenetarako. Batzuk dagoeneko martxan daude, hala nola #IrunEtxetik programa. Lehiaketa horren bidez, astero kontsumo-bonuak ematen dira hiriko establezimenduetarako, baina, horrez gain, beste ekimen batzuk ere aktibatzen dira:
1.-Irunen kontsumitzeko erosketa-bonoa 250.000 euro jasoko dituzte merkatariek eta Irungo familiek, eta bi fasetan aktibatuko da: bat saltokiak irekitzen direnean eta bestea udazkenean.
2.- Online salmentako plataformak tokiko merkataritzarako. Alde batetik, Irungo saltokiek salmenta online ireki ahal izango duten plataforma batekin (70.000 euro). Bestetik, saltokien digitalizaziorako udal-laguntzak (60.000 euro)
3.- Irun liburutegietako funtsak handitzea tokiko merkataritzan egindako erosketen bidez, kultura-arloa indartzeko konpromisoarekin (100.000 euro)
4.- Tokiko nekazaritza-produktuak saltzeko berariazko plataformari laguntzea
PRESTAKUNTZA PIZGARRIAK
Lehenik eta behin, saltokiak itxita daudela aprobetxatuz, eta salmenta-formula berriak lantzen jarraitzeko, bi ekimen aktibatuko dira:
1.- Online salmenta kudeatzeko doako ikastaroak, merkatari eta ostalarientzat. 40.00 euro bi fasetan; bat berehalakoa eta online eta, bestea, ondoren aurrez aurrekoa.
2.- Lanbide-profila hobetu nahi duten guztientzako prestakuntza-programa etxetik. 40.000 euro berehalako fasean eta bestea udazkenean
3.-Gizarte eta lankidetza-arloko online prestakuntza-ildoa, gizarte-ekonomiako erakundeak indartzeko
Beste administrazioak
Udalak ahalik eta azkarren egin nahi izan du plan hau, neurriak ahalik eta azkarren martxan jartzeko eta kudeatzeko. Gainera, udal eskumeneko ekintzak dira, baina planak beste administrazio batzuei egiten zaizkien eskaera batzuk ere jasotzen ditu. Alde horretatik,
Irungo Udalak Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatuko dio merkataritzarako eta ostalaritzarako Ondasun Higiezinen gaineko Zergaren hobaria, baldin eta hobari hori merkatariarentzat bada.
Bestalde, Udala Eusko Jaurlaritzarekin harremanetan jarriko da uztailean eskolak indartzeko. Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter dezala errefortzu-eskolak egiteko aukera, egoerak ahalbidetzen badu, beharrezko segurtasun- eta higiene-neurriak gordez. Indartze hori, batez ere eta lehentasun gisa. Bigarren Hezkuntzako ikasturteetarako eskatzen da, horiek baitira osasun-krisi honek gehien kaltetu dituen ikasleak. Era berean, kontuan hartu behar da beken edo laguntzen berrikuspena (jantokia, eskolaz kanpokoak eta garraioa, batez ere), 2019ko errenta-mailek ez dutelako jasotzen familia askok osasun-krisiarekin bizi duten egoera berria.
Irungo Udalak arretarako telefono eta online leihatila bat jarri du martxan dirulaguntzen onuradun izan nahi duten pertsona eta enpresentzat:
943 50 9580 –ekintzailetza@bidasoa-activa.com
943 50 9581 – jgomez@bidasoa-activa.com
943 50 9582 – hrodriguez@bidasoa-activa.com
943 50 9583 – lgallo@bidasoa-activa.com
943 50 9561 – enpresak@bidasoa-activa.com
943 50 9562 – alarruskain@bidasoa-activa.com
943 50 9572 mlorenzo@bidasoa-activa.com
Astelehenetik ostiralera 8 etik arrataldeko 2.30 etara eta 4h etatik 6 ak arte.
Gainera, laguntzen informazioa eta oinarriak www.irun.org webgunean jarriko dira, planaren atal espezifiko baten barruan.
Aurrekontua
Planak dauden partidak soberakinekin estaltzen diren gastu berrietara batzen ditu. Planaren lehen neurri-sorta hori 5,7 MILIOI eurokoa da; horietatik 3,8 euro programa berriak dira, eta gainerakoa lehendik dauden tresnen osagarria, indartu eta handitu egingo direnak.