Aurrez izandako harremanen ondorioz, José Antonio Santano Irungo alkateak beste gutun bat idatzi dio Bingen Zupiria Kultura sailburuari, Eusko Jaurlaritzaren jabetzakoa den Urdanibia Jauregia, Burdinola eta Errota Monumentu Multzoaren inguruan aurrerapen berriak elkarrekin egiten jarraitzeko.
“Azken hilabeteetan hiriak gure ondare historiko-kulturalaren funtsezko elementu hori babesteko duen interesaz hitz egin dugu. Beste urrats bat emateko eta proposamen zehatzetarantz aurrera egiteko unea da, Europako laguntzek irekitzen duten aukera-leihoa aprobetxatuz. Monumentu-multzoa zaharberritzeko finantziazioan laguntzeko prest gaude, baina momentua orain da, eta horregatik Eusko Jaurlaritzara jotzen dugu eraikinen titular gisa “, adierazi du alkateak, eta espazio horiek, birgaitu ondoren, hiriko erakundeei lagatzeko eta irekitzeko helburua ere gogorarazi du.
Proiektu arkeologikoa eta plan zuzentzailea
Santanok bere idatzian azpimarratzen duenez, monumentu-multzo horrek “funtsezko esku-hartzea behar du, hondatuta dagoelako. Gainera, zenbait elementuk, hala nola burdinolak, jarduera ia integrala eskatzen dute “. Zentzu horretan, alkateak adierazi du lehenbailehen esku hartu nahi duela, baina mahai gainean jarri du beharrezkoa dela “eraikinen egungo egoeraren eta arkeologia-proiektuaren azterketa egitea, baita monumentu-multzo osoari koherentzia emango dion Plan Zuzentzaile bat egitea ere”.
Alkateak zaharberritzearen finantzaketan laguntzeko udal prestasuna ematen badu ere, jarduketaren “kostu handia” aipatu du. Gutunean gogorarazten da Eusko Jaurlaritzak 2023rako duen aurrekontu orokorrak 600.000 euro biltzen dituela Urdanibia Monumentu Multzorako inbertsioetan, “baina ez da zehazten zertarako zehazki. Irungo Udalak informazio hori ezagutu beharko luke etorkizunerako planteamendu bat proposatzeko “, adierazi du Santanok.
Kudeaketak arintze aldera, Udalak Europako laguntzak aprobetxatzea proposatu du, “lehiakortasuna hobetzeko eta turismo-erabilerako ondare historikoa dinamizatzeko”. Hala, aurreikusita dago Espainiako Gobernuak koordinatzen duen Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren barruan deialdi berri bat berehala abiaraztea. Hori dela eta, eskutitzak honako hau adierazten du: “Eusko Jaurlaritzak, monumentu-multzoaren titular den aldetik, Next Generation funtsen deialdi honetarako eskabidearen buru izan daiteke, eta horrekin Irungo herritarrek ez ezik, eskualde osoak ere jasoko lituzke onurak”.
Gainera, Santanok gogorarazi duenez, “azken hamarkadetan, Irungo Udalak ahalegin handia egin du, babesteko ez ezik, bere kultura-ondarea berreskuratzeko ere. Gazteluzar gazteluaren hondakinak zaharberritu eta balioztatu besterik ez da egin behar, eta oso gutxi geratzen zaio. Urdanibia eremuarekin biribilduko genuke irundarren gozamenerako izan nahi ditugun ondasun publiko horien kontserbazioa “.
1612koa
Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak Monumentu Multzo kategoriako Kultura Ondasun gisa kalifikatu zuen Urdanibia Jauregia, Burdinola eta Errota Monumentu Multzoa. Hiru elementu horiek Antzinako Erregimen osoan hedatuen egon zen ekoizpen-unitatearen antolaketa osatzen eta ilustratzen dute. Jauregia Sebastian Urdanibiaren aginduz eraiki zen 1612an, fatxada nagusiko armarriaren legendan irakur daitekeenez. Eraikin noble eta nabarmena da, familiaren orube bakoitzaren kokaleku zaharraren gainean eraikia. Errota eta burdinola, Erdi Arotik familiari lotuta daudela uste bada ere, berregin egin dira teknikaren aurrerapenen eta instalazio hidraulikoen mantentzearekin eta hobekuntzarekin lotutako gertakarien arabera.
