Sarai Santanok eta Maria Basurcok esan dezakete dantza beraien ogibidea egiteko bidea topatu dutela. Duela gutxi Aitana Ocaña abeslariarekin eszenatoki gainean dantzan aritu dira bira amaierako emanaldietan. 15.000 pertsonen aurrean dantzarekiko zelako pasioa duten erakutsi dute Basurco eta Santano dantzariek.
Nola hasi zineten dantzaren munduan?
Sarai: Ni txiki-txikitatik hasi nintzen dantzan, 10 bat urte nituenean. Hasieran ez zen nire nahia izan, baina nire bizilagunek dantza egiten zutenez, amak egun batean beraiek ikustera eraman ninduen eta orduantxe animatu nintzen probatzera. Lehen eskola hartatik orain arte, 30 urte ditudala, ez diot dantza egiteari utzi.
Maria: Nik berriz, txikitatik Hondarribiko Pilar Peñaren akademian dantza klaseak jaso ditut. 18 urte bete nituenean Madrilera joatea erabaki nuen 180 dantza akademian trebatzeko.
Erraza izan zen dantzaren munduan erabaki profesionala hartu nahi izatea?
Maria: Nire kasuan, batxilergoa amaitzean selektibitatea egin nuen, baina oso ondo jakin gabe zer egin nahi nuen. Amak animatu ninduen dantzaren munduan probatzera, eta horrela erabaki nuen pausoa ematea. Nire ustez, nolabaiteko beldurra eman dezakeen erabakia da, ez baita oso aukera arrunta. Baina behin erabakia hartuta, aurrera egin eta probatzea da kontua, beti baitago beste gauza batzuk egiteko astia. Oraingoz oso pozik nago orduan hartutako erabakiarekin.
Sarai: Egia esan, bai, bat-batean oso argi ikusi nuen eta. Sentitzen duen guztiarekin oso leiala den pertsona bat naiz, eta zorionez beti izan dut gurasoen laguntza. Hasiera batean, ez zen nire asmoa, ni magisteritza ikasten ari bainintzen, baina azken urtean erabat argi ikusi nuen. Ilusio handiz hartutako erabakia izan zen, nahiz eta gero oso bide gogorra izan.
Polita izan arren, dantzaria izatea lan gogorra da, ezta?
Sarai: Lan gogorra da. Fisikoki sasoi onean egon behar duzu beti, elikadura zaindu eta neurtu etagorputza ere asko zaindu behar duzu. Fisikoki eta mentalki nekagarria da, gorputzarekin lan egiten duzulako, baina, era berean, buruan piruetak, dantza urratsak edo koreografiak gorde behar dituzulako. Oso bokaziozkoa iruditzen zait, oso sakrifikatua baita, baina sakrifikatua bezain polita da.
Maria: Dantzaria izateko, oso garrantzitsua da guztiari arreta eskaintzea. Ikasten jarraitu behar duzu, sasoian mantendu, ondo jan, atseden hartu, etab. Azkenean faktore asko dira eta denak dira garrantzitsuak.
Nola izan da Aitanaren mailako abeslari batentzat dantzatzea?
Sarai: Bira irailaren 22an amaitu genuen eta esango nizuke gaur arte nire bizitzako esperientziarik politenetakoa izan dela. Prozesua oso polita izan da koreografoarekin, taldekide guztiekin, Aitanaren taldearekin eta Aitana berarekin batera. Beraiei esker dena oso erraza eta ederra izan da. Oso polita izan da hainbeste jenderen aurrean dantza egin ahal izatea, zale amorratuak baitira, eta kontzertua nola bizitzen duten ikustea. Oso polita da atzetik ikustea nola 15.000 pertsona elkartzen diren linternak pizteko, berak balada bat kantatzen duen bitartean. Betetako ametsa da, eta ezinezkoa da azaltzea.
Maria: Nik atsedenerako astetxo bat hartu dut azken aste hauetan bizi izandakoaren ondoren. Egia esan, ez nuen uste inoiz horrelako zerbait egiteko aukerarik izango nuenik. Antzerkietan eta antzeko gauzetan dantzatuko nuela uste nuen. Baina hainbeste jenderen aurrean eta artista ezagun batekin dantza egiteko aukera izatea iragana izan da. Denok gozatu dugu eta amets bat izan da.
Gainera, kasualitatez, ikuskizun berean bat egin duzue euskal dantzari askok, ezta?
Sarai: Bai, super berezia izan da, izan ere, elkarrekin dantzatu dugun 5 dantzarietatik 4 euskaldunak gara. Maria Basurco, adibidez, lehenagotik ezagutzen nuen, nahiz eta ordura arte ez genuen oso harreman estua. Beti ilusionatzen zaitu jende ezagunarekin lan egin ahal izateak, eta are gehiago gu bezala ia toki berdinean jaio bazara.
Nola prestatzen da dantzari bat maila honetako ikuskizunetan lan egiteko?
Maria: Nik ekainean amaitu nuen nire prestakuntza, eta ordura arte eskolen errutina zehatz bat nuen, tartean proiekturen batean edo bestean parte hartu arren. Orain, nire kontu klaseen, hautaketa proben eta entrenamenduen errutina aurkitzea tokatzen zait. Hala ere, noizean behin atsedena hartu behar da, energia asko gastatzen delako eta beti pilak kargatuta izan behar direlako.
Pixkanaka bada ere, garrantzia hartzen ari al da dantzariek egiten duten lana?
Maria: Lehen dantzariek artistari lagundu besterik ez zuten egiten. Orain, gure kasuan, guztiak ikuskizunaren parte izan gara, talde handi bat osatuz. Aitanak, logikoki, protagonismo handia zuen arren, ikuskizun guztia taldeko lanaren emaitza izan da. Guretzat hori oso atsegina izan da.
Sarai: Nabaritzen da pixkanaka dantzariek pisu handiagoa dutela eszenan. Jada ez da lehen bezala, alde batetik abeslaria zegoen eta dantzariek eszenatokia betetzeko baino ez zuten balio. Dantzariaren irudiak pisu handiagoa hartu du eta emanaldi osoaren parte da. Dantzariekin edo dantzaririk gabe ikuskizunak asko aldatzen dira, eta dantzariei egiten duten lana aitortu behar zaie. Agertokian egindako lan guztiaren zati txiki bat baino ez da ikusten, eta horregatik da garrantzitsua hori baloratzea. Horregatik, oso pozik gaude dantzari gisa jendea gugan ere erreparatzen hasi delako.
Zer asmo dituzue etorkizunari begira?
Sarai: Oraintxe bertan ez daukat beste lanik begi-bistan, beraz, betiko errutinara itzultzea tokatzen da. Hau da, sortzen diren castingetara aurkeztea, adibidez, baina ni beti egoten naiz guztiz irekia era askotako proposamenak jasotzera, ez baitut asmo finkorik. Mundu honek horrela funtzionatzen du, dena oso ustekabekoa baita, ezer ez edukitzetik bat-batean ikuskizun berri baterako kontratatu zaitzaketelako. Beraz, oraingoz opor txiki batzuk hartzeko aprobetxatu dut.
Maria: Oraingoz pixkanaka gauza berriak probatzen joan nahi dut. Egia esan, ez nuen espero egun batetik bestera horrelako aukera bat lortzea eta gertatu da. Honen ostean, irekita nago iritsi ahal zaizkidan proiektu guztiak aztertzeko. Egia da asko gustatuko litzaidakeela dantza konpainia garaikideren batean lan egin ahal izatea eta, etorkizunean, nire konpainia sortzea. horretarako, pixkanaka joan behar da.