Erdialdeko Auzo elkarteak kartzelaren alternatibei buruzko hitzaldia hartuko du ekainaren 4an, asteartean. Hitzaldia arratsaldeko 18:00etan hasiko da. Antiunitibismoaren eta feminismoaren arteko elkarrizketa izango da, Alicia Alonso eta Iune San Millanen eskutik.
Korapilatuzek kartzeletarako alternatibarik ba ote dagoen galdetu du, eta antipunitibismoaren eta feminismoaren arteko elkarrizketa zabaldu du. Gaia lantzen jarraitzeko, joan dan urtean antolatutako berbaldiaren ostean, presoak bergizarteratzeko erronkaz hitz egingo dute oraingoan. Izan ere, orduan, kartzeletarako alternatibarik ba ote dagoen galdera sortu baitzen.
Alicia Alonso Merino abokatua, espetxe-sisteman aditua eta giza eskubideen aldeko ekintzaile feminista da. Ikertzaile akademiko gisa espetxeetan izandako esperientziaz gain, Espainiako Estatua, Txile edo Italia bezalako espetxeetan preso dauden pertsonekin aktibismoan eta laguntza sozio-juridikoan urteak eman ditu.
Ibilbide horretan, presoen defentsa juridikoaren aldeko hainbat ekimen politikotan parte hartu du, hala nola Oteando, OVIC, ANTIGONE edo No Prison. “Feminismo anticarcelario: el cuerpo como resistencia” liburuaren egilea da. Bertan, kartzela genero-harremanak sortzeko eta erreproduzitzeko tresna gisa zalantzan jartzen du. Bere begiradak modu konplexuan artikulatzen du espetxe-erakundeari egindako kritika feminista, tradizio abolizionista penalarekin eta kartzelaren aurkakoarekin.
Iune San Milla SALHAKETA Nafarroa elkarteko kidea da, presoei eta haien senideei laguntzeko elkartea, 1988tik Nafarroan sortua. Salhaketa “defentsaren aurkako elkarte gisa sortu zen, eta urteen poderioz gaur egungora egin du: espetxeen eta zigor-sistemaren abolizioaren alde eta, zabalago, zigorraren kulturaren abolizioaren alde kartzelaren aurka egiten duen elkartea eta antipunitibista”.
Eratu zenetik, presoen eta haien senideen eskubideen alde lan egin dute, espetxearekiko neurri alternatiboak bilatuz, nafar presoak, Nafarroan errotuta daudenak edo Iruñeko espetxean zigorra betetzen ari direnak gizarteratzen lagunduko duten prozesuak, programak eta tresnak sortuz eta sustatuz. Espetxeetako errealitateak Espainiako Estatuan eta, bereziki, Iruñeko espetxean duen garrantziaz gizartea kontzientziatzen saiatzen dira.
Ba al dago beste aukerarik kartzelaren ordez?
Hitzaldiaren antolatzaileek adierazi dutenez, kartzela zigorra bere bizitzako urteetan zehar sortutako helburuak betetzea lortu ez duela frogatu den zigorra da.
Batez ere, ez du birtxertatzen, erabilitako aurrekontuaren zatirik handiena segurtasun-neurrietan erabiltzen baita, eta berrerortze-tasak altuak dira, kriminogenoak direlako (hau da, delitua erreproduzitzen duelako); diskriminatzailea da, giltzapetutako pertsona gehienak pobreak direlako edo baliabide eta aukera gutxikoak direlako; gehiengoa pobretzen du, pertsonak ateratzen direnean beren enpleguak eta ondasunak galduko dituztelako (baldin bazituzten) eta, kasu batzuetan, beren familiak ere bai; gaixotu egiten da, itxialdiko baldintzek gaitz fisiko eta psikikoak eragiten baitituzte, horietako asko atzeraezinak; errugabeak zigortzen ditu, zigorra deliturik egin ez duen familia eta hurbileko pertsona guztiei zabaltzen zaielako; estigmatizatu egiten du, eta zaildu egiten du pertsonak jatorrizko lekura itzultzea; biktima ez du konpontzen, funtsean mendekuan oinarritzen baita, eta ez du erreparatzen.
Lotura tristea dago kartzelaren, gaixotasunaren, indarkeria obstetrikoaren, isolamenduaren eta beste tortura mota batzuen, gaixotasun mentalaren, autolesioen, gose-greben eta suizidioen artean. Hori guztia espetxeetako harresietatik kanpo baino askoz proportzio altuagoan.
Presondegitik haratago hedatzen den espetxeratzearen ondorioak, pobretu, estigmatizatu, gaixotu eta gizarte-bazterketa handiagoa sortzen baitu. Eta emakumeen kasuan, inguruneari eragiten dio, desintegratuz, emakume gehienek duten zaintzaile-rolagatik.
Espetxea sortu eta mantentzen duen logika kapitalista eta patriarkalaren aurrean, ezinbestekoa da gatazkak eragindako desoreka berrezartzeko modu berriak berrasmatzea, mina eta kalteak sortzen dituztenak baina kaltea ekarriko duen logikara jotzen ez dutenak. Era berean, beharrezkoa da gizartean ditugun arazo guztien konponbidea espetxean ikusten duten ikusmolde zigortzaileak eraistea.
Alderdi horiek eta beste batzuek datorren asteartean, ekainaren 4an, hausnartu eta hitz egingo dituzte.