Natalia Cambronerok irabazi du 2021eko Adour-Bidasoa lehiaketako lehen saria. Egun Senperen bizi den artista irundarrak sortutako “Blood” lanak argazki posterizatuak eta ehungintza artea uztartzen ditu. Udalaren pintura ondarearen barruan sartuko da artelana. Natalia Cambronerok lan sarituaren sorrera prozesua nolakoa izan den azaldu du.
Nola sentitu zinen Adour-Bidasoa 2021 lehiaketa irabazi zenuela jakinarazi zizutenean?
Egia esan, oso pozik. Adour-Bidasoa saria oso berezia da artista batentzat eta, are gehiago, irundarra izanda.
Zergatik erabaki zenuen lehiaketan parte hartzea?
Saritua izan den obra, espresuki lehiaketara aurkezteko asmoz sortu nuen. Hala ere, abuztuan zehar landu ditudan autorretratuen segida baten parte da. Taliban Gobernua Afganistanen sartu ondoren hasi nintzen proiektu honetan lanean, Afganistango emakumeen eta nesken inguruan sortutako arazoa islatzeko asmoz. Nire asmoa egunez egun pairatzen dituzten debekuak ikustaraztea da, adibidez, ezin dutela etxetik kanpo lan egin edo ezin dituztela azazkalak margotu. Abuztuan hasi nintzen egunero serie honen autorretratuak argitaratzen nire sare sozialetan, nik sortutako ehungintza- artearen pieza batekin batera. Banekien Adour lehiaketarako deialdia zabalik zegoela, baina hasiera batean ez nekien argazki lanak onartzen zirenik eta udalera deitu nuen informazioa jasotzeko. Hasiera batean, argazkiak lehiaketara aurkezteko maila nahikorik ez zuela pentsatu nuen. Orduan digitalizatzea erabaki nuen, pintura digitalarekin lan egin eta posterizatzeko. Horrela, kolore gorria sartzea erabaki nuen, testuinguruan kokatu eta isuritako odola islatzeko.
Beraz, postprodukzio prozesuak ahalbidetu du azken emaitza eskuratzea?
Bai. Argazkia lortu aurretik argia edo kolorea lantzen dituzu. Gero, postprodukzioko lan handia egin dut, irudia posterizatzeko eta nahi nuen emaitza bilatzeko.
Obra sortzeko prozesua espero zenuen bezain erraza izan zen?
Bai, oso prozesu arina izan zen. Senetik sortutako obra da, bai proiektua, bai obra bera. Oso prozesu senezkoa eta arina izan da.
Zergatik ipini diozu “Blood” titulua lanari?
Nire helburua ikuslearen arreta neureganatzea da, eta bere denborari minutu batzuk lapurtzea, afganiar emakume eta neskato guztien tokian jar dadin, bizi duten egoeraz jabetzeko. Badirudi oso urrun dagoen zerbait dela eta ez digula axola behar, baina ez luke horrela izan behar. “Blood”-ek isuritako, isurtzen ari den eta isuriko den odola irudikatzen du.
Obra “29 prohibiciones”deituriko segidaren barruan kokatuta dago, ezta?
Bai. Sare sozialen bitartez garatutako proiektua da eta Adour-Bidasoa jaso aurretik, jada segida erakusketa fisikoetara eramateko gonbidapenak jaso nituen. Lehen erakusketa hori Senperen egingo da, nire bizilekuan. Hortik aurrera, ideia proiektuari ahalik eta zabalpen handiena ematea da. Uste dut saritutako lana segida honen barnean egoteak proiektuaren zabalpenean lagundu dezakeela, mezua pertsona gehiagotara iritsi dadin.
Erraza izan zen zuk nahi zenuen mezua transmititzeko modua aurkitzea?
Bat-batean sortu zen. Nire lan artistikoa gai sozialari oso lotuta egon da beti, eta nire obra epigenetikari eta belaunaldiz belaunaldikoari lotuta dago beti. Senak ehuntzen hastera bultzatu ninduen, gero ispiluaren aurrean jarri, arropak erantzi eta obrarekin berarekin esperimentatzen hasi nintzen. Horrela erabaki nuen autorretratu sail bat izatea. Aintzatespenik gabe sortuko lukeena baino arreta handiagoa ematen dio sariak lanari, eta horrek mezua pertsona gehiagorengana iristea eragiten du.
Artea komunikazio eta aldarrikapen mekanismo bat ere izan daitekeela erakusten du lan honek?
Picassok ondo esan zuen bezala, arteak ez du hormak apaintzeko bakarrik balio behar, artea etsaiaren aurrean eraikitzeko eta babesteko gerra-elementua da. Uste dut horrela izan beharko lukeela eta arteak apur bat harago joan beharko lukeela.
Emakumea zarenez, errazagoa egin zaizu Afganistango emakumeen lekuan jartzea?
Bai, noski. Segundo batzuez bakarrik emakume horien lekuan jartzen bazara eta egin ezin dituzten gauza guztiez eta debekuez konturatzen bazara. Ni emakumea naiz, eta 17 urte dituen alabari begiratzen diot. Oilo larrua jartzen zait.
Eta oraindik bereziagoa al da zure hirian sari bat jasotzea?
Bai. Artista guztiei gustatzen zaigu gure lanagatik errekonozimendua jasotzea, eta etxean bada, oraindik gehiago gustatzen zaigu. Lana Amaia Kultur Zentroko erakusketan ikusi daiteke.
Zeintzuk dira zure hurrengo asmoak?
Orain arte nire lan artistiko guztia AskatasunArte izeneko elkarte baten bitartez bideratu dut. Landa-lanean eta memoria historikoan buru-belarri lanean aritu naiz. Orain arte dezente landu dut obraren garapena, gogo handia bainuen. Beste proiektuek antolakuntza eta komisario gehiago behar zituzten. Epigenetikari eta transgenerazionalari buruzko erakusketa bat prestatzen ari naiz Oiasso museoarentzat, eta ehungintza-arteari buruzko erakusketa bat da. Orain aukera hori sortu da, eta proiektu honek bultzatzen duen sinergia aprobetxatuko dut, beste erakusketa pare bat eskatu dizkidate eta. Datorren urtean beste gizarte-proiektu mota batzuk egiteko asmoa dut, herritarrak ere inplikatuta dauden proiektuak aurrera eramatea gustatzen baitzait.
Elkarrizketa osoaren bideoa Txingudi Onlinen ikusgai dago.