Egilea: Andoni Zelais Otaño
Doinua: Saltarina da txepetxa eta
1)
Mugarriaren zentzu anitza
lerro geografikora,
administratu politizatu
lekua eta denbora,
asentamentu komunitate
geziak eta aizkora,
gizateria asmakizunez
iritsi zen sutondora,
eta zenbat metafora.
2)
Etxe txikiak etxe multzoak
etxaldeak baserriak,
kobazuloak utzi ondoren
ziran egoitza berriak,
izotz-arotik laborantzara
bidaia harrigarriak,
basapiztiak etxekotzeko
ehizatik erakarriak,
gero datoz mugarriak.
3)
Lan eta bizi moldatzen ziran
famili edo taldeetan,
naturarekin ikasi zuten
jolasten eta hizketan,
lur eremuak mendi basoak
mugak herri auzoetan,
berdin estatu nola nazio
udalerriko sailetan,
ondu zituzten lurretan.
4)
Erreka ibai eta zuhaitzak
muga bihurtu ohi dira,
Larrun puntatik sarri egona
hara honera begira,
Bidasoaren ertz banatan, bi
estatuen lubakira,
nazio txiki bat zatitzeak
darama hondamendira,
kontra-natura hori da.
5)
Mila zazpiehun laurogei eta
hamahiru hamabostera,
Frantzia eta Espainiaren
konbentzioko frentera,
Itsasutikan gazte multzo bat
bertako mugak zaintzera,
Frantziarentzat defenditzea
Euskaldunentzat galera,
ihesi hego aldera.
6)
Mendi gailurra mendi lepoa
itsaso ertza padura,
kontrabandoa gaueko lana
ogi-bidea onura,
bi karlistada, bi mundu gerra
frankismoa diktadura,
gudarientzat pasabideak
egiten ziran modura,
mugalarien kontura.
7)
Harriak mugan sareak mugan
muga oztopoz betea,
etorkinentzat bilakatu da
infernurako atea,
moral bikoitzak harrapatu du agintari elitea,
uniformedun sasi jakintsu
bere esku egotea,
eskubide patentea.
8)
Boteredunak, kapitalistak
eta multinazionalak,
beraiek jarri beraientzako
non paradisu fiskalak,
hemen besteok bizi ditugu
muga artifizialak,
normala dela sinestarazi
baina ez dira normalak,
dauzkagun muga mentalak.
