Irungo Udaleko Hiri Bultzadako arloak jakinarazi du Junkaleko Andre Mariaren elizako kanpandorrea izango dela uda honetan Irunen bisita daitekeen puntuetako bat, turismo-eskaintza osoaren barruan; zehazki, kanpandorrerako bisita gidatuak, Bidasoa activak antolatuta, uztailaren bigarren hamabostaldian hasiko dira.
“Herritarrek gehien eskatu diguten bisitetako bat da. Pentsatzen dut arrakasta izango duela turismoaren ikuspegitik, baina ziur nago hirian bertan arrakasta izango duela, orain arte oso pertsona gutxik gozatu ahal izan duten irudi bat baita”, nabarmendu du Miguel Ángel Páez lehen alkateorde eta Hiri Bultzadako ordezkariak, elizako kanpandorretik bertatik.
Maiatzeko osoko bilkuran, onetsi zen Junkal eliza interes bereziko leku izendatzea eta, halaber, haren dorrea bisitatu ahal izateko argiztapen- eta babes-lanak udalarentzat baliagarriak direla onartu zen. % 100ean Irungo Udalaren diru-laguntza nominatibo batez finantzatutako interbentzioa bat da, 30.000 euroko zenbatekoarekin.
Lan horiek dagoeneko martxan daude, eta xedea da sarrerako atea egokitzea eta, dorrearen igoeran, argiztapena jartzea, operatiboa zein larrialdikoa. Gainera, kanpandorreko balkoia irisgarritasun- eta segurtasun-mailara egokituko da, espazioa bisita guztietarako egokia izan dadin.
Bisita gidatu berri hau Irunen dagoeneko egiten diren hiru bisitei gehitu behar zaie: udaletxeko bisita, ondareko bisita eta Irungo leku enblematiko eta mugarri historikoetako bisita.
Bisitak udarako larunbat goiz bakoitzean izango dira eta hiru txanda egongo dira: 11:00etan, 11:40etan eta 12:15etan, 1,5 € pertsona bakoitzeko kostearekin. Bisita bakoitzean ezingo dira 10 pertsona baino gehiago egon.
Kanpandorrea bisitatu nahi duen edozeinek, Luis Marianoko lorategietako Irungo turismo bulegoan eman beharko dute bere izena, edota 943 02 07 32 telefonora deitu.
Junkaleko eliza
Junkaleko Andre Mariaren elizak 45 metroko luzera, 24 metroko zabalera eta 22 metroko altuera ditu, eta izen hori jarri zitzaion Ama Birjinaren tailu bat agertu zelako 1.400. urtean, estuarioaren inguruko ihitokietan. Donejakueko erromesen igarobidea izanik, izen hauek ere izan ditu: Ziurtasun Onaren Andre Maria, Aholku Onarena eta Irungo Andre Maria.
Aipagarria da kanpandorrea, arkitektura barrokoaren eraikin adierazgarria baita, eta sendotasunagatik eta dotoretasunagatik nabarmentzen da. Fray Miguel de Aramburuk egin zuen obra, eta herreriazko dorrearen lehen adibidea da.
Kanpandorrea hareharriz egina dago, ziurrenik herriko harrobietatik aterata. Harri hori ezaguna da iraunkorra delako, eta itxura sendo eta hauskaitza ematen dio kanpandorreari. Dorreak hiru gorputz ditu eta elizari atxikita dago, tenpluaren oinaldean altxatzen den fatxadatik. Hiru gorputzen artean, goikoak kanpaiak eta erlojua ditu, eta Amasako harrizko piramideak dituen harrizko kalatu batean errematatuta dago erpinetan.
Dorreari atxikita, garitoi handi bat, barruan eskailera kiribil bat duela. Horrek gotorleku militarraren itxura ematen dio, bai baititu, gainera, gezileihoen antzeko leiho txiki batzuk ere.
Azpimarratzekoa da kanpandorreak hainbat funtzio bete dituela bere historian zehar. Bere helburu erlijiosoaz gain, behaketarako eta defentsarako gune ere izan da. Gerra eta gatazketan, haren altuerak aukera ematen zuen etsaien tropen etorrera zaintzeko.
Kanpaiak XVII. mendean gehitu ziren, eta fededunei mezatara deitzeko eta komunitatean gertaera garrantzitsuak jakinarazteko balio zuten. Espainiako Gerra Zibilean, elizak eta kanpandorreak kalte txikiak jasan zituzten, eta hurrengo hamarkadetan konpondu zituzten.
Fray Miguel de Aramburu
Frai Migel Aramburu arkitekto gipuzkoarra izan zen, Zerainen jaioa, eta hainbat lan egin zituen, hala nola Tolosako San Frantzisko komentuaren diseinua 1597an; Errenteriako Udaletxea eta herri horretako Hirutasun Txit Santuaren komentua, 1604an eta 1605ean, hurrenez hurren; Eibarko Frantziskotarren komentua, 1606an; eta Alegiko eliza.
